2de verslag vanaf Yangshou-Lijiang

Dit is alweer het tweede verslag, het start op zondag de 20ste. We maken een boottocht op de Li-rivier naar Yangshou door een klassiek Chinees landschap. We zijn niet de enigen, dagelijks gaan er enkele duizenden dit sprookje doen. Bij de aankomst veel getoeter van de tientallen boten. Op de kade honderden kraampjes met prullen. Yangshou is niet meer het relaxte plattelandsstadje dus. We blijven twee nachten in dit volledig op toeristen afgestemde lustoord. De eerste avond hebben we een prachtige licht- theater en zangspektakel op het water in een groot openluchttheater aan de rivier bijgewoond. Honderden artiesten, tientallen bamboevlotten, dieren, decorstukken. Het ontwerp is van Zhang Zimou, de bekende filmregisseur. Het is een soort lokale versie van de opening van de olympische spelen. De volgende dag gaat er eindelijk gefietst worden. We hebben meer ambities dan de gids en gaan het met z'n tweetjes proberen. Dat valt vies tegen. We vinden de weg niet en het begint steeds harder te regenen. Na twee uurtjes zijn we weer terug. 's Middags gaat het beter en we weten nu waarom vooral de omgeving van Yangshou de moeite waard is. We fietsen door een dorpje dat nog niets heeft aan voorzieningen voor toeristen. Plotseling worden we tegengehouden door een jongen die geld vraagt voor de toegang. Hij wijst dat er verderop authentieke huizen staan. We geven hem het geld en komen in een vervallen buurtje met oude huizen met hoge bewerkte houten deuren en sierlijke daken. De steegjes zijn smal, geen waterleiding en het brandhout ligt voor de deur. Een krom oud vrouwtje neemt ons mee in haar huis en probeert iets erover te vertellen. We krijgen een kastanje van ongeveer dezelfde leeftijd. Het buurtje wordt bewoond door oudjes, de een nog aandoenlijker dan de ander. We vinden het te genant om foto's te maken. Dit is wel de eerste echte armoede die we in China zien. Een groot verschil met de steden, die doen kwa ontwikkeling niet onder voor zuid- of oosteuropa. Kunming is zo'n stad, waar we de volgende dag naar toe vliegen. Met 1,5 miljoen inwoners de bescheiden hoofdstad van de provincie Yunnan. Een gemengde bevolking en redelijk welvarend en modern. We hebben vrijwel geen westerling gezien.

Deze stad is vrijwel geheel op de schop genomen, dat zal in andere steden wel niet anders zijn. Hier er daar zie je nog een rijtje oude huizen van twee tot vier lagen. Daarnaast hoogbouw of een moderne mall. Het oude wordt weinig gekoesterd het lijkt echt passé. Er staan alleen nog twee zeer oude pagodes midden in de stad.

Laat in de avond besluiten we na een flinke stadswandeling om een voetmassage te laten doen. Heerlijk vindt Carla dat. De volgende dag pakken we de bus naar het noorden, naar Lijiiang.

En dan het verkeer. Alles neemt kriskras door elkaar deel aan het verkeer. Een fietser op de snelweg is het eerste waarvan we schrikken. In de stad is het volgens de gids gevaarlijk fietsen maar eenmaal op het zadel voelen we ons thuis.. Eigenlijk is het eenvoudig. Je begint gewoon door langzaam maar wel zeker de straat op te gaan. Vooral doorgaan en niet omkijken of er iets aankomt. Er is maar 1 regel. Je zorgt dat je niet in botsing raakt met de fietser, scooter of auto die voor en links en rechts van je rijdt. Zolang iedereen dat doet gaat het goed en dat lijkt te werken. Het geeft een collectief verantwoordelijkheidsgevoel dat aanspreekt en tegelijkertijd een enorme vrijheid van regels. De scooters zijn overigens elektrisch en maken nauwelijks geluid. Ter compensatie maakt de gebruiker veelvuldig gebruik van de claxon. Speciaal voor Gerda: mogelijk handel in paraplustandaards voor op de fiets?
China heeft autovrije dagen. We verheugen ons erop. De autovrije dag in Kunming heeft tot gevolg dat we niet door een auto met chauffeur opgehaald worden, maar dat we een taxi nemen. We vragen ons af waar de auto's nog hadden moeten rijden, omdat het ook nu loeidruk is. Zou het een stimuleringsmaatregel van de overheid zijn voor het taxigebruik? Gek genoeg mogen de shuttlebussen ook niet rijden.
Bij het verlaten van Kunming staat in tegenovergestelde richting een enorme file op de snelweg. De snelweg heeft geen afrit, daarom draait een aantal automobilisten om en rijdt terug. Vijftig meter verderop staan de auto's weer vast met de neuzen tegen elkaar. Jammer dat wij door kunnen rijden want nu missen we hoe ze dat nu weer oplossen.

De oude stad van Lijiang is volledig opgeknapt na een aardbeving in 1996. Toen gingen beelden de wereld rond die de traditionele houten huizen en straatjes bekend maakten. Tot dan was de stad vrij onbekend, ook in China zelf. Volgens onze gids was de aardbeving het beste wat de stad had kunnen overkomen. Het vestigde de aandacht op de Naxi-minderheid en hun bouwstijl en cultuur. Nu komen meer dan vijf miljoen toeristen per jaar de stad bezoeken. Ongeveer 90% daarvan komt uit China. Verder veel uit Japan en Australie. We hebben een klein houten hotel in de oude stad met rijk bewerkte details en knusse ruimten. Er zijn nog veel meer van die gebouwen van hooguit drie lagen. Smalle voetgangersstraatjes met waterloopjes, mooie doorkijkjes en binnenplaatsen. Naast het drukke gedeelte met aaneengesloten winkels en restaurants zijn er gelukkig ook wat rustiger stukken in de oude stad. We eten in een Naxi-restaurantje en lopen nog wat rond. We mijden de drukte op het centrale pleintje en horen plotseling muziek van Bob Dylan. In een soort alternatieve jeugdsoos staat een Amerikaan oude rocknummers te zingen, begeleid door jonge Chinezen. Er zit weinig publiek. We praten wat met ze over popmuziek. De bassist speelt een nummer van Muse voor Carla.

De volgende dag gaan we met een openbaar busje met onze gids naar het begin van de Tiger leaping gorge. Door deze kloof stroomt de bovenloop van de Jangtse rivier. Dit is hier al een grote stroom op 1900 meter boven zeeniveau, en nog 5000 km naar het oosten te gaan voordat hij in zee uitmondt. Wat de kloof bijzonder maakt is dat aan weerszijden steile bergen van ruim 5000 meter hoogte uitsteken. Het hoogteverschil is dus enorm en indrukwekkend. Er loopt een weg aan de noordkant en wat hoger een wandelpad dat maximaal 2670 meter bereikt. We hebben geluk: de twee dagen dat we dit pad lopen zijn redelijk droog en zonnig en we kunnen ver kijken. Af en toe zien we de besneeuwde toppen tussen de wolken. Waar we lopen is het een subtropisch klimaat, met veel bloeiende planten en vlinders. We komen weinig wandelaars tegen, het is niet populair bij Chinezen. Het Tea-horse guesthouse waar we de eerste nacht slapen herbergt zo'n veertig wandelaars uit de VS, Australie, Westeuropa, India en Japan. Jong en oud, het is heel gezellige sfeer. De tweede dag dalen we af naar Tina's guesthouse aan de weg. 's Middags dalen we heel steil verder af, nog enkele honderden meters naar de kolkende rivier. We komen bij de steen waar volgens de legende een tijger over de rivier zou zijn gesprongen. Dat moet dan wel nog zo'n 20 meter zijn geweest. De weg terug omhoog is nog steiler, met zelfs een stukje ladder.

We genieten van deze tocht, voorlopig wel het hoogtepunt. We hebben geen last van onze voeten, dankzij die voetmassage? Zolang Ton de paraplu uit Hongkong meedraagt regent het niet noemenswaardig. Soms gebruikt hij hem wel als wandelstok, zonnescherm of waaier.

Zaterdag onderweg terug naar Lijiang regent het af en toe, we verdwalen na de late lunch in Lijiang en lopen 1,5 uur te zoeken door de mooie straatjes. Ze lijken allemaal op elkaar maar zijn toch allemaal verschillend.

Onze gids in Lijiang behoort tot de Bai, een minderheid uit de Dali regio.
Zijn vader is ook Bai en zijn moeder Naxi. Zijn ouders en grootouders hebben er moeite mee dat zijn vriendin een Han chinees is. Han chinezen vormen de overgrote meerderheid en vormen de dominante cultuur. Onze gids accepteert dat min of meer, hij vindt de Han slimmer en ambitieuzer. Via het onderwijs leren alle inwoners van China vooral de Han-cultuur. Tibetaanse gezinnen krijgen 100 yuan per maand als ze hun zoon naar een reguliere school sturen in plaats van naar een klooster. Dat is eenderde van een gezinsinkomen, je kunt dus zeggen dat de tibetaanse cultuur wordt weggekocht. Dat is ook bij de andere minderheden het geval. In het oude centrum van Lijiang was 5 jaar geleden Naxi de voertaal, nu is dat steeds meer het algemene Mandarijns. We vragen verder over de spanningen. De gids geeft aan dat er in Peking drie hoofdpijndossiers zijn, Taiwan, Tibet en het noordwesten waar recent problemen waren met de islamitische Oejgoeren. Hij zegt dat de Tibetaanse cultuur wordt geaccepteerd, circa 6 miljoen toeristen gaan jaarlijks naar Lhasa, vooral Chinezen. In grote delen van Tibet mag echter niet vrij gereisd worden. Volgens onze gids vooral omdat studenten die aanhanger zijn van de geestelijk leider van Tibet negatieve berichten schrijven en meer zelfstandigheid nastreven.